Sivas Gölova Hangi Türk Boyundan? Psikolojik Bir Yolculuk
Bir psikolog olarak, insan davranışlarının kökenini anlamak her zaman ilgimi çekmiştir. Ancak bugün merak ettiğim şey yalnızca bireysel bir davranış biçimi değil, toplumsal kimliğin kökeni: Sivas Gölova hangi Türk boyundan? sorusu… Bu soru yalnızca etnik bir köken araştırması değildir; aynı zamanda kimlik, aidiyet ve toplumsal bilinç üzerine bir içsel sorgulamadır. Çünkü bir toplumun kökeni, bireyin kimlik algısının da en derin katmanında yankı bulur.
Tarihten Gelen İzler: Gölova’nın Kökleri
Sivas’ın doğusunda, Kelkit Vadisi’nin kıyısında yer alan Gölova, tarih boyunca Oğuz boylarının göç yolları üzerinde yer almıştır. Kaynaklar bölgenin özellikle Kınık ve Bayat boyları tarafından iskân edildiğini gösterir. Bu iki boy, Selçuklu hanedanının da soyunu belirleyen önemli Oğuz topluluklarıdır.
Ancak burada bizi ilgilendiren sadece tarihsel kayıt değil; bu köken bilgisinin psikolojik etkisidir. Bir topluluk kendisini bir soy, bir boy, bir hikâye ile tanımladığında, bu kimlik duygusu bireyin benlik yapısını ve davranış kalıplarını doğrudan etkiler.
Bilişsel Psikoloji Perspektifi: Kimliğin Zihinsel Haritası
Bir birey kendine “Ben kimim?” sorusunu sorduğunda, yanıtın bir kısmı bilişsel süreçlerde şekillenir. Gölova halkının Türk boylarıyla kurduğu zihinsel bağ, yalnızca bir tarih bilgisi değil, bir bilişsel şemadır.
Bu şema, bireylerin dünyayı nasıl algıladığını belirler. Örneğin, bir Gölovalı çocuk okulda tarih dersinde “Oğuzlar” adını duyduğunda, beyninde sadece bilgi değil, bir kimlik yankısı uyanır: “Bu benim atam.” Bu bilinç, özgüveni, sosyal tutumları ve grup bağlılığını etkiler.
Duygusal Psikoloji Perspektifi: Aidiyetin Hissi
Kimlik yalnızca bilişsel bir kategori değil, aynı zamanda bir duygudur. Gölova’nın Oğuz kökenine dair inanç, topluluk üyeleri arasında güven, gurur ve dayanışma duygularını pekiştirir.
Bu duygusal bağ, bireyin “biz” duygusunu güçlendirir. Oğuz boylarından geldiğini bilmek, bir tarihsel süreklilik hissi yaratır; birey, kendisini geçmişle ve gelecekle bağlantıda hisseder. Bu duygu, modern psikolojide “tarihsel aidiyet” olarak tanımlanır ve stresle başa çıkma, toplumsal dayanıklılık gibi süreçleri destekler.
Ama burada bir soru sormalıyız: “Aidiyet, bizi özgürleştirir mi, yoksa sınırlandırır mı?”
Bir yandan köklerini bilmek insana güç verir; öte yandan, kimliğini yalnızca o köken üzerinden kurmak bireyi kalıplara hapseder.
Sosyal Psikoloji Perspektifi: Biz ve Onlar
Gölova’nın Türk boyu kimliği, yalnızca bireysel bir aidiyet değil, aynı zamanda toplumsal bir kategori üretir: “Biz Gölovalılar” ve “onlar.” Bu ayrım, sosyal kimlik teorisinin merkezindedir.
İnsanlar kendilerini ait oldukları gruplar üzerinden tanımlar. Gölova halkı için “biz” kavramı, Türk boyu kimliğiyle birleştiğinde toplumsal dayanışmayı artırır, fakat aynı zamanda farklı kimliklerle mesafeli ilişkiler kurma eğilimini de doğurabilir.
Burada psikolojik denge önemlidir: köklerini korurken, diğer topluluklarla empati kurabilmek… Bu denge bozulduğunda, kimlik savunması aşırı bir “biz merkezcilik” hâline gelir.
Köklerin Bilinci: İçsel Bir Ayna
Sivas Gölova hangi Türk boyundan? sorusu, yalnızca tarihî bir merak değildir; aynı zamanda bireyin “Ben kimim?” sorusuna verdiği cevabı derinleştiren bir aynadır. Gölova’nın Oğuz kökleri, bir kimlik mirası olduğu kadar, bireylerin kendi duygusal ve bilişsel dünyalarında yankı bulan bir semboldür.
Kendine Sor
- Kökenini bilmek seni güçlendiriyor mu, yoksa sınırlandırıyor mu?
- “Biz” duygusunu kurarken “ben” olabilmeyi sürdürebiliyor musun?
- Toplumsal aidiyetin seni daha anlayışlı mı yapıyor, yoksa önyargılı mı?
Sonuç: Kimliğin Psikolojisi ve Gölova’nın Hikayesi
Gölova, sadece Sivas’ın küçük bir ilçesi değil, Türk kimliğinin yüzyıllar boyunca nasıl biçimlendiğini gösteren bir laboratuvardır. Kınık ya da Bayat boylarından gelmiş olmak, bu topraklarda yaşayan bireylerin bilinçaltında bir tarih duygusu oluşturur.
Bilişsel düzeyde bu kimlik “bizim hikayemiz” olarak kodlanır; duygusal düzeyde gurur ve aidiyet üretir; sosyal düzeyde ise dayanışma ve sınır bilinci yaratır. İşte bu yüzden, Sivas Gölova’nın hangi Türk boyundan olduğu kadar, o bilginin bizim kimliğimizde nasıl yankılandığı da önemlidir.
Belki de asıl soru şudur: “Kökenimizi bilmek mi bizi tanımlar, yoksa onu nasıl yorumladığımız mı?”